«Ο Ιησούς Από τη Ναζαρέτ» 1977 του Φράνκο Τζεφιρέλι
Ας πούμε λοιπόν δυό λόγια συγκρίνοντας το πρόσωπο του Χριστού όπως αυτό απεικονίζεται κινηματογραφικά σε δύο ταινίες-σταθμούς. «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» 1977 του Φράνκο Τζεφιρέλι και «Τα Πάθη του Χριστού» 2004 του Μελ Γκίμπσον.
Κατ' αρχάς ο Τζεφιρέλι για πρώτη φορά βασίζεται κυρίως στη βιβλική αφήγηση αποφεύγοντας της φλύαρες εξιστορήσεις παλαιότερων παραγωγών και αποπνέει σε γενικές γραμμές ένα κλίμα σκηνοθετικής «τελειότητας» και «κλασσικότητας» των βιβλικών μορφών.
Ο Ιησούς του Τζεφιρέλι(Πάουελ) είναι κραυγαλέα ένας «τέλειος» Χριστός κάτι που σκηνοθετικά μπορεί να ονομαστεί κινηματογραφικός «μονοφυσιτισμός». Δηλαδή σε όλες τις σκηνές ο Ιησούς αποπνέει μια χαρακτηριστική ιερότητα και η θεότητα Του προβάλλεται κατά κόρον όχι μόνο στα θαυμαστά γεγονότα/θαύματα αλλά κυρίως συγκρινόμενος με τα γύρω πρόσωπα.
Στη περίπτωση πάλι του Γκίπσον αφενός το σενάριο που επικεντρώνεται στο μαρτύριο του Ιησού κι αφετέρου ο γενικότερος ρεαλισμός της ταινίας μας δημιουργεί εντελώς αντίθετη από το Τζεφιρέλι, αίσθηση.
Εδώ ο Ιησούς(Γκαβίζελ) είναι κυρίως άνθρωπος και μόνο σε λίγες περιπτώσεις υπονοείται η θεότητα, όπως στην υπέροχη σκηνή στο Όρος των Ελαιών.
Μέσω της προβολής κυρίως της ανθρώπινης αντοχής στο μαρτύριο αλλά και ψυχογραφίας φτάνει στο όριο του κινηματογραφικού «νεστοριανισμού». Προφανώς η τέλεια απόδοση είναι κάπου στη μέση.
Πάντως πέρα των απλών αυτών παρατηρήσεων πρέπει να ομολογήσουμε πως και οι δυο παραγωγές θεωρούνται πλέον κλασσικά αριστουργήματα!
Ας δούμε τις αναφερόμενες ταινίες...
Καλή θέαση!
Φαίδων Χριστοδουλάκης (Fedon-Panos Christodoulakis)
fedon-christodoulakis.blogspot.gr/2018/04/the-passion-of-the-christ.html
Βίντεο 1: Ολόκληρη η ταινία «Ο Ιησούς από την Ναζαρέτ» του
Φράνκο Τζεφιρέλι έχει αφήσει ανεξίτηλο στίγμα στην ιστορία !
Βίντεο 2: Με σκηνοθετική σφραγίδα του Μελ Γκίμπσον. Το συγκεκριμένο φιλμ πραγματεύεται τις τελευταίες ώρες του Χριστού στη γη. Οι διάλογοι είναι στα Αραμαικά και τα Λατινικά, πράγμα που εκτίναξε την περιέργεια του κοινού στα ύψη.
Facebook Διάλογοι: Fedon-Panos Christodoulakis 2 Απριλίου 2018
Fedon-Panos Christodoulakis: Λουκά μου ίσως το μόνο λάθος είναι ο αποκλεισμός της ελληνιστικής κοινής από τους διαλόγους.Έπος που θα έπρεπε να γίνει ταινία με περισσότερα βιβλικά περιστατικά ως σενάριο....· 7 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Fedon-Panos Christodoulakis, Ίσως να αγνοούσε ο Γκίμπσον ότι η επίσημη γλώσσα της εποχής ήταν τα Αρχαία Ελληνικά η να ήθελε να τονίσει τον τρόπο ζωής των τότε ανθρώπων.. Είναι αξιοθαύμαστο που μίλησαν Αραμαϊκά την στιγμή που θεωρηται πλέον νεκρή γλώσσα.. Ούτε οι Ιουδαίοι δεν την γνωρίζουν καλά καλά από όσα διάβασα. · 6 ώρες
Alexandros Kordas: Επίσημη γλώσσα της εποχής ήταν τα Λατινικά, οχι τα Αρχαία Ελληνικά. Μάλιστα τα Λατινικά ήταν η γλώσσα της Δημοσίας Διοίκησης, του Ρωμαϊκού στρατού και όλης της Νομοθεσίας.
Στην δε Δυτική πλευρά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τα Λατινικά ήταν αυτό που αποκαλούμε lingua franca. Στην Ανατολή και λόγω της επιρροής των Ελληνιστικών χρόνων αλλά και πιο πίσω (Μεγ. Αλεξανδρος), τα Αρχαία Ελληνικά είχαν τον 1ο λογο, ουσιαστικά οχι μόνο στη σημερινή Ελλάδα & Μ. Ασία, αλλά και σε όλη σχεδόν τη λεκάνη της Αν. Μεσογείου.
Μάλιστα σε διπλωματικές αποστολές σε Παρθια και πιο ανατολικά, προτιμουνταν τα Αρχαία Ελληνικά από τα Λατινικά.
Την συγκεκριμένη μάλιστα εποχή, αυτοκράτωρ ήταν ο Τιβέριος, υιοθετημένος γιος του Αυγούστου, ο οποίος ήταν και εξαιρετικά ενοχλημένος από την επιρροή της Αρχαίας Ελλάδας στην Ρώμη.
Ο Σουητωνιος μάλιστα γράφει και άλλες πηγές το υποστηρίζουν αυτό, πως στο στενό του περιβάλλον, όπως και στις συνεδριάσεις της Συγκλήτου, είχε απαγορέψει δια ροπάλου την ομιλία των Αρχαίων Ελληνικών, παρά το ότι ο ίδιος είχε ζήσει πολλά χρόνια ως πολιτικός εξόριστος στη Ρόδο και τα μιλούσε άπταιστα. · 6 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Δεν έχω λόγους να διαφωνήσω μαζί σου. Εγώ μιλάω για την γλώσσα που μιλούσαν οι πιο πολλοί στην καθημερινή τους ζωή. Για αυτό η Καινή διαθήκη γράφτηκε ή μεταφράστηκε άμεσα στα Αρχαία Ελληνικά. Ώστε οι πολλοί να μπορούν να την διαβάσουν. Αν γραφόταν σήμερα πιθανόν να χρησιμοποιούσαν την Αγγλική γλώσσα. · 6 ώρες
Alexandros Kordas: Προφανώς οι περισσότεροι Αρχαία Ελληνικά μιλούσαν, στις περιοχές που προανέφερα πάνω. Ουσιαστικό το γλωσσικό "σύνορο", υπήρχε ήδη από εκείνη την εποχή. · 6 ώρες
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: Ἐξαιρετικὲς ταινίες καὶ οἱ δύο. Διαφέρουν βέβαια σημαντικά, ἐφ' ὅσον ὁ Τζεφιρέλλι ἀφηγεῖται τὸν Βίο τοῦ Κυρίου, ἐνῷ ὁ Γκίπσον ἀποδίδει μὲ ἀξιοθαύμαστο τρόπο (γιὰ ἀμερικανὸ σκηνοθέτη) τὰ ὀράματα τῆς ἁγίας Ἄννης-Αἰκατερίνας Ἔμμεριχ (Das bittere Leiden unsers Herrn Jesu Christi), ἐκ τῶν ὁποίων ἀντλεῖ καὶ τοὺς συμβολισμούς. · 7 ώρες
Fedon-Panos Christodoulakis: Πάτερ μου θυμάμαι που το είχαμε ξανασυζητήσει αυτό!!Πολύ σωστή παρατήρηση!!Επιπλέον αντλεί υλικό απ το Κατά Μάρκον ως επί το πλείστον.... 7 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Επίσης θεωρώ ότι το αλιγορικο πάτημα του φιδιού από τον Κύριο στο όρος των Ελαιών.. αλλά και οι τύψεις όπως αποδόθηκαν για τον Ιούδα είναι από της δυνατές στιγμές της ταινίας. Αρκετά συγκινητική η σκηνή που ο Κύριος ως ξυλουργός έφτιαχνε το τραπέζι ενός πλούσιου και εξηγούσε στην Μητέρα τι είναι αυτό τονίζοντας το ποσό απλός ήταν στην καθημερινή ζωή του πριν βγει στη δημόσια δράση Του. · 7 ώρες
Viki Mpitrou: Ο Robert powel, ήταν μακράν ο καλύτερος, που ενσαρκωσε τον Χριστό!!! . Ο καλύτερος !!!!· 6 ώρες
Fedon-Panos Christodoulakis: Αξεπέραστος σίγουρα!!· 6 ώρες
Νίκος Θεοδωρόπουλος: η σκηνή αυτή με διαφορά η κορυφαία στην ταινία του Γκιμπσον. Έχουμε μπουχτίσει από σκληρά δα και μας γλυκαίνει με το βήμα της Παναγίας στον βασανισμένο Χριστό και εκεί τρέχουν τα δάκρυα σαν θάλασσα... 6 ώρες
Fedon-Panos Christodoulakis Όντως πολύ κοντά στις ιστορικές περιγραφές...· 5 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Προς αποκατάσταση της αλήθειας χωρίς να υποτιμώ την εξαιρετική ερμηνεία του Ρόμπερτ Πάουελ η περιγραφή του Κυρίου μας είναι κάπως διαφορετική από ότι την αποδίδουν οι Καθολικοί και ο Τζεφιρέλι. · 6 ώρες. Η περιγραφή του Ιησού Χριστού από τον διοικητή της Ιουδαίας
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: Πρὸς ἀποκατάστασιν τῆς ἀληθείας, ἡ ἐπιστολὴ τοῦ άνύπαρκτου ὡς διοικητοῦ τῆς Ἰουδαίας Publius Lentulus εἶναι πλαστὴ (ψευδεπίγραφη).· 6 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Δημήτρης Χατζησταυρίδης, Ναι Δημήτρη το διάβασα και εγώ μετά αυτό που λες.. Έχουν γραφτεί πολλά.. Προς αποκατάσταση της αλήθειας λοιπόν ο Κύριος είναι Θεός και Άνθρωπος.. Και ως άνθρωπος θέλουμε δεν θέλουμε υπήρξε Ιουδοιιος.. Γιατί οι Ιουδαίοι είχαν την αλήθεια του Θεού Πατέρα μέχρι που κατέβηκε ο Κύριος στην γη. Οπότε ως Ιουδαίος πιθανότατα να μην ήταν τόσο ξανθός όπως οι Καθολικοί θέλουν να τον παρουσιάσουν.. Δεν λέω ότι δεν ήταν όμορφος .. Αλλά δεν ήταν και Αυτός που παρουσιάζουν στις εικόνες.. Προσωπικά όμως τη εικόνα του Κυρίου την ευλογων με τα απλά ρούχα είναι από τις πιο αγαπημένες μου.. Ανταποκρίνεται δεν ανταποκρίνεται στην ρεαλιστική μορφή του Κυρίου μας όταν περπάτησε στη γη.. !!!· 5 ώρες
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: Ἀγαπητὲ κ. Λουκᾶ, στὴν πρωτοχριστιανικὴ τέχνη, ὁ Κύριος ἱστορεῖται κυρίως ὡς νέος ἀγένειος μὲ κοντὴ κόμη (ἂν καὶ ὑπάρχουν ὡς ἐξαιρέσεις τοιχογραφίες ὅπου ἱστορεῖται ὡς ναζηραῖος, δηλαδὴ μὲ πλούσια κόμη καὶ γένια). Αὐτὸ ἀλλάζει δραματικά, ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ ἱερὰ κειμήλια ὅπως τὸ Ἅγιον Μανδήλιον καὶ ἡ Ἱερὰ Σινδόνη (γιὰ πολλοὺς ἱστορικοὺς ἕνα καὶ τὸ αὐτὸ) ἐκτίθενται δημοσίως, ἐφ' ὅσον ἡ Ἐκκλησία ἔχει βγεῖ ἀπὸ τὶς κατακόμβες.
Στὴν Δυτικὴ εἰκονογραφικὴ παράδοση, ὁ Κύριος δὲν ἱστορεῖται ἀκριβῶς ξανθός, ἀλλὰ κυρίως μὲ χρῶμα μαλλιῶν καστανὸ (ἄλλοτε ἀνοικτόχρωμο, ἄλλοτε πιὸ σκοῦρο) καὶ γένι ἐλαφρῶς ξανθίζον. Τὸ δὲ χρῶμα τῶν ὀφθαλμῶν του εἶναι συνήθως καστανὸ ἀνοικτὸ καὶ ἑνίοτε γαλανό. Ὅλα αὐτὰ τὰ χαρακτηριστικὰ θυμίζουν τὴν περιγραφὴ τοῦ Κυρίου ὑπὸ τοῦ βυζαντινοῦ ἱερομονάχου Ἐπιφανείου (βλ. Epiphanii monachi et presbyteri edita et inedita [cura Alberti Dressel], σελ. 29: "...τοὺς δὲ ὀφθαλμοὺς ἐπιξανθίζοντας καὶ χαρωπούς ... ἐπιξανθίζων τό γένειον..." ).Ἐπίσης, ἂν παρατηρήσετε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ τῆς ἱ. μονῆς Σουρωτῆς, ἡ ὁποία ἔγινε καθ' ὑπόδειξιν τοῦ Ὁσίου Παϊσίου μετὰ ἀπὸ ἕνα ὄραμα ποὺ εἶχε ὁ ἴδιος, θὰ διαπιστώσετε ὅτι ὁ Κύριος ἱστορεῖται μὲ σχεδὸν ξανθὰ μαλλιὰ καὶ γαλανοὺς ὀφθαλμούς. 4 ώρες
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: Πάντως, προτιμῶ τὴν "κλασσική" ἐμφάνιση τοῦ Robert Powell, ἀπὸ τὴν ἐπιτηδευμένα ἰουδαϊκὴ τοῦ Jim Caviezel (φοροῦσε πρόσθετη μύτη γιὰ νὰ φαίνεται περισσότερο ἑβραῖος καὶ τὸ φυσικὸ γαλανὸ τῶν ματιῶν του μετατράπηκε ψηφιακὰ σὲ καστανὸ). Καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ μόνο σημεῖο τῆς ταινίας The Passion of the Christ, τὸ ὀποῖο δὲν μοῦ ἀρέσει. 4 ώρες
Λουκας Σαντουρτζης: Δημήτρης Χατζησταυρίδης, Απόλυτα κατανοητές και σεβαστές οι απόψεις σου αγαπητέ Δημήτρη. Ας μείνουμε στην ουσία και όχι στον τύπο μέσα από αυτόν τον όμορφο διάλογο. Και η ουσία είναι ότι ο Κύριος είτε μελαχροινός είτε ξανθός είτε καστανός υπάρχει είναι Ολοζώντανος και απευθύνεται στις ψυχές που με ειλικρίνεια Τον αναζητούν ανά τον κόσμο. Καλή Ανάσταση στις ψυχές μας εύχομαι φίλε μου!!!! · 3 ώρες
Nikolaos Theodorakatos: αλλά ο Μελ, έχει μια σκηνή, όταν πέφτει ο Κύριος για πολλοστή φορά μην αντέχοντας το βάρος του σταυρού, βλέπει την μητέρα Του και τον Ευαγγελιστή Ιωάννη και λέει τα Κάνω όλα καινούργια!· 5 ώρες
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: "Καὶ εἶπεν ὁ καθήμενος ἐπὶ τῷ θρόνῳ· Ἰδοὺ καινὰ ποιῶ πάντα" (Ἀποκ. 21:5).· 5 ώρες
Nikolaos Theodorakatos: Αποκ. 21,5, Και είπεν ο Θεός, που κάθηται επάνω στον θρόνον· “ιδού, κάμνω τα πάντα νέα”· 5 ώρες
Paul Vigos: Οι δύο εικονικοί χαρακτήρες στις αντίστοιχες ταινίες εξυπηρετούν κάποιο συγκεκριμένο σκοπό και εξηγώ ότι ο Ρόμπερτ Πάουελ χρησιμοποιήθηκε ως πιο Αγγελική πιο όμορφη μορφή για να είναι πιο εύκολα αποδεκτός από τον κόσμο ως πραγματικότητα και ως αγιοσύνη αντίθετα ο Ιησούς του Μελ Γκίμπσον έρχεται πιο κοντά στην πραγματική μορφή του Ιησού Όπως ήταν στην καθημερινότητα και πιο ρεαλιστικός Αναφορικά με τα πάθη του για αυτό και πάρα πολλοί δεν μπορούσαν να δουν εύκολα την ταινία.· 3 ώρες
Δημήτρης Χατζησταυρίδης: Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ Τζεφιρέλλι χρησιμοποίησε ὡς πρότυπα γιὰ τὸ μακιγιὰζ τοῦ Πάουελ βυζαντινὲς καὶ ἀναγεννησιακὲς εἰκόνες. Ὁ Γκίπσον, γιὰ τοὺς δικούς του σκηνοθετικοὺς λόγους, ἤθελε τὸ μακιγιὰζ περισσότερο ἱουδαϊκό. Πάντως, οἱ δύο ταινίες ἔχουν διαφορετικὸ περιεχόμενο, μιᾶς καὶ ἠ πρώτη εἶναι μία βιογραφία τοῦ Κυρίου, ἐνῷ ἠ δεύτερη εἶναι μία μελέτη τοῦ Θείου Πάθους. Πράγματι, πάρα πολλοὶ ἄνθρωποι σὲ ὅλον τὸν κόσμο, ἐνῷ πλέον ὅλοι εἶναι ἐθισμένοι μέσῳ τοῦ κινηματογράφου στὴν ὠμὴ βία καὶ τὸ αἷμα, δὲν μποροῦσαν νὰ δοῦν τὶς σκηνὲς τῆς ταινίας αὐτῆς, ἀκόμη καὶ ἄθεοι. Τὸν λόγο, τὸν ἐξήγησε πολὺ σοφὰ ὁ ἴδιος ὁ Τζὶμ Καβίζελ: Ἡ ἀνθρώπινη ἁμαρτία ἦταν ἡ αἰτία τοῦ Πάθους τοῦ Κυρίου. Ὁ κόσμος ἀποστρέφει τὰ μάτια του ἔντρομος στὶς σκηνὲς ὅπου ὁ Ἰησοῦς ὑποφέρει, διότι δὲν ἀντέχει νὰ βλέπει τὴν ἁμαρτία του καὶ τὸν ἀνείπωτο πόνο ὁ ὁποῖος χρειάστηκε γιὰ τὴν ἐξιλεώσει.· 3 ώρες
Στέλλα Παπαπαύλου: Ο Τζεφιρέλι νομίζω ότι πέτυχε το αθάνατο, διαχρονικό κλάσικ, πολλά χρόνια μετά τις υπερπαραγωγές του Χόλιγουντ, ..κάθε νέα έκδοση/ δημιουργία πάντα θα έρχεται δεύτερη...προσωπική μου άποψη βέβαια... 13 λεπ.
Nikolaos Theodorakatos: πολλοί προσκυνούν τα Άχραντα Πάθη του Κυρίου, λίγοι μπορουν να συλλάβουν ότι ήταν αλυσοδεμένος σαν κοινός κατάδικος, ο μόνος αναμάρτητος και άγγελοι κατέβαιναν εξ ουρανού να σκουπίζουν τον ιδρώτα ως αίματος, αυτό κατάφερε ο Γκίμπον ...αλλά ο σύγχρονος άνθρωπος περί άλλα τυρβάζει..· 12 λεπ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου